Artikelen

De podcast ‘We zijn toch niet gek?’, over overgangsklachten die niet herkend worden, de gevolgen daarvan en de oplossing

Podcast 'We zijn toch niet gek?'

18 oktober is het Wereld Menopauzedag. En tevens de start van de podcast ‘We zijn toch niet gek?’ van Suzanne Rethans, in samenwerking met psychiater Sandra Kooij, gynaecoloog Dorenda van Dijken en Cardioloog Janneke Wittekoek van het H3-netwerk. Over overgangsklachten die niet herkend worden, misdiagnoses met soms verstrekkende gevolgen, en de oplossing: bio-identieke hormoonsuppletie. 

‘We zijn toch niet gek?’
Overgangsklachten worden vaak niet als zodanig herkend. De meeste vrouwen kennen wel opvliegers, maar weten niet dat psychische klachten zoals slapeloosheid, stemmingswisselingen, somberte, angst, paniek en driftbuien óók bij de overgang horen en worden veroorzaakt door het afnemen van drie hormonen: oestrogeen, progesteron en testosteron. En dat begint niet pas op je vijftigste, maar al rond je 35ste. Vrouwen die hier last van hebben, komen vaak met een wirwar van klachten bij de huisarts terecht. Ze krijgen slaapmiddelen voorgeschreven, angstremmers en antidepressiva. Ze worden burn-out verklaard en moeten het vooral rustig aandoen. Nederland kent 1,9 miljoen vrouwelijke werknemers in de overgang. 2 op de 3 kan haar werk minder goed doen door overgangsklachten, blijkt uit cijfers van TNO en het CBS. 1 op de 5 gaat minder werken of komt helemaal thuis te zitten. 
De voordelen van hormoonsuppletie
En dat terwijl het aanvullen van die hormonen, in combinatie met een gezonde leefstijl, vaak alle klachten als sneeuw voor de zon laat verdwijnen. Toch gebruikt slechts 5% van de Nederlandse vrouwen hormoonsuppletie, tegen 25 tot 50% van de vrouwen in andere Europese landen. Hoe dat komt? Vrouwen blijken nog altijd bang door een WHI-studie uit 2002 waaruit het leek alsof hormoonsuppletie een verhoogd risico gaf op borstkanker en trombose. Maar met dat onderzoek was van alles mis, er werd gebruik gemaakt van een zwaar synthetisch middel dat in Europa nooit op de markt is geweest; het onderzoek is op geen enkele manier representatief voor de bio-identieke hormonen die nu voorgeschreven worden en de kwaliteit van leven voor vrouwen aanzienlijk verbeteren. Dat niet alleen, het beschermt ook tegen ouderdomskwalen als dementie, botontkalking (osteoporose) en hart-en vaatziekten, wereldwijd doodsoorzaak nummer 1 onder vrouwen. Hormoonsuppletie zou eigenlijk aan alle vrouwen moeten worden aangeboden zodra de eerste klachten zit openbaren, want dat is het ideale moment om te beginnen. Helaas zijn huisartsen schrikbarend slecht op de hoogte van de mogelijkheden. 
Het H3-netwerk leidt zorgprofessionals op om vrouwen beter te kunnen begeleiden
Afgelopen maart, op internationale vrouwendag, werd het H3-netwerk gelanceerd door gynaecoloog Dorenda van Dijken, psychiater Sandra Kooij en cardioloog Janneke Wittekoek die de handen ineen hebben geslagen met precies dat doel: zorgspecialisten zoals huisartsen, maar ook gynaecologen, psychologen en overgangsconsulenten voorzien van de laatste wetenschappelijke inzichten, zodat zij overgangsklachten eerder herkennen en beter kunnen begeleiden. En dat is hard nodig want uit hun gezamenlijk onderzoek blijkt dat een grote groep vrouwen drie keer zoveel kans heeft op ernstige PMS- en overgangsklachten en hart-en vaatziekten. Omdat er een samenhang bestaat tussen Hoofd, Hart en Hormonen. 
Vrouwen slikken onnodig zware medicijnen
Ik behoor tot die groep. En toen ik me vanaf maart begon te verdiepen in de materie kwam ik erachter dat álles waar ik de afgelopen tien jaar lichamelijk en geestelijk last van heb gehad valt onder vroege overgangsklachten. Voor iedere klacht afzonderlijk krijg ik soms zware medicijnen. Ik slik Venlafaxine, een antidepressivum, als Tefallaagje, zonder dat ben ik een open zenuw, ik kreeg oxazepam om te kunnen slapen, ik stond op een bijna continu regime van antibiotica tegen de frequente blaasontstekingen en ik slik Elvanse, een ADD-medicijn tegen brainfog. Omdat ik anders niet aan het werk kom. Om er nu, na ruim tien jaar achter te komen dat al wat ik nodig had wat extra oestrogeen en progesteron was, maakt boos. Ik voel me niet serieus genomen in mijn klachten, want ik heb heel vaak bij de huisarts geopperd dat het misschien wel met de overgang te maken had. Ik ben er ook achter gekomen dat ik lang niet de enige ben: talloze vrouwen worden van het kastje naar de muur gestuurd en slikken gemiddeld drie, vier verschillende medicijnen die niet nodig zijn. Het is onnodig. Maar dan moeten we het wel weten. 
Huisartsen moeten verplicht op bijscholing
Daarom heb ik een podcast gemaakt met de titel ‘We zijn toch niet gek?’ die vanaf woensdag 18 oktober, Wereld Menopauzedag, te beluisteren is. Ik praat vijf afleveringen lang met de deskundigen van het H3-netwerk over waar we op moeten letten en wat we kunnen doen. En met ervaringsdeskundigen die soms jaren hebben gezocht naar een oplossing voor klachten die door niemand werden herkend. Daarnaast wordt een landelijke petitie gestart gericht aan oa Het Nederlands Huisartsen Genootschap waarin wij, menopauzale vrouwen, van huisartsen vragen dat ze de bijscholing volgen. Zodat wij de zorg krijgen die we nodig hebben en waar ons land ook om vraagt. Je moet er niet aan denken dat we allemaal uitvallen.
Teken de petitie: https://chng.it/GSYFgKZhHS
Deze podcast is geheel onbezoldigd gemaakt, vanuit pure innerlijke noodzaak. Maar je kunt natuurlijk wel steunen, graag zelfs! Via de donatiebutton.
Mijn gekozen waardering € -